Trump từ chối cuộc họp với Canada, đe dọa áp thuế mới sau tranh chấp mới nhất

• 27 tháng 10 năm 2025
• |
• 17:10

Chỉ vài ngày trước thượng đỉnh APEC sắp tới tại Hàn Quốc, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã làm nguội mọi kỳ vọng về một cuộc trao đổi ngoại giao với người đồng cấp Canada, Mark Carney.

Lý do? Một quảng cáo truyền hình từ Ontario đã chạm vào cảm xúc ở Washington bằng cách chỉ trích chính sách thuế quan của Trump.

Tổng thống đã làm rõ trên Air Force One vào thứ Hai rằng ông không có tâm trạng hòa giải. “Tôi hài lòng với thỏa thuận mà chúng tôi có bây giờ,” ông nói, bác bỏ khả năng có một cuộc gặp. Câu nói này nhấn mạnh cách mà một quảng cáo tỉnh — thậm chí không phải là một chiến dịch liên bang — đã mở lại một đường rạn nứt lâu dài trong quan hệ thương mại Bắc Mỹ.

Một quảng cáo đã chạm đến khán giả sai

Cuộc tranh cãi bắt đầu khi chính phủ Ontario, do Thủ tướng Doug Ford lãnh đạo, phát một quảng cáo trên truyền hình trong các buổi phát sóng của Mỹ về Giải vô địch Thế giới. Quảng cáo bao gồm đoạn phim lưu trữ của cựu Tổng thống Mỹ Ronald Reagan cảnh báo về thuế quan — một sự tương phản rõ rệt với lập trường bảo hộ của Trump.

Mặc dù Ford sau đó hứa sẽ ngừng phát đoạn clip, nhưng thời điểm của cử chỉ này không làm hài lòng Trump, người đã cảm thấy bị xúc phạm cá nhân bởi thông điệp và đổ lỗi cho lãnh đạo Canada vì không can thiệp nhanh hơn. “Họ đều biết về điều đó,” ông khẳng định.

Trả đũa thuế trở lại bàn đàm phán

Sau quảng cáo, Trump đã nêu ra ý tưởng về việc tăng 10% đối với hàng hóa Canada, mặc dù ông không chỉ rõ khi nào — hoặc liệu — biện pháp này thực sự có hiệu lực hay không. “Chúng ta sẽ thấy,” ông nói một cách mơ hồ khi bị hỏi về thời gian.

Mỹ hiện đang áp dụng mức thuế cơ bản 35%, mặc dù hầu hết các mặt hàng xuất khẩu từ Canada được miễn thuế theo Thỏa thuận Mỹ-Mexico-Canada (USMCA). Tuy nhiên, chính quyền của Trump thường áp dụng các mức thuế theo từng ngành, nhắm vào các sản phẩm kim loại, ô tô và nông sản của Canada. Nhập khẩu thép và nhôm hiện đã phải chịu mức thuế 50%, trong khi hầu hết các xe hơi nước ngoài vẫn phải chịu mức thuế 25%.

Nếu được thực hiện, mức thuế bổ sung 10% sẽ thêm một lớp phức tạp nữa vào một môi trường thương mại đã rối ren.

Phản ứng được đo lường của Ottawa

Thủ tướng Mark Carney, giữ một tông giọng bình tĩnh đáng chú ý, đã nói với các phóng viên tại Malaysia rằng Canada vẫn sẵn sàng đối thoại. “Chúng tôi sẵn sàng nối lại các cuộc thảo luận với các đối tác Mỹ vào bất kỳ thời điểm nào,” ông nói, cho thấy Ottawa muốn kiềm chế tranh chấp hơn là leo thang nó.

Phản ứng kiềm chế của Carney phản ánh chiến lược rộng hơn của Canada: tránh đối đầu trực tiếp trong khi vẫn giữ các kênh mở cho việc thương lượng.

Đằng Sau Sự Ma Sát: Chính Trị Trên Chính Sách

Các nhà phân tích thương mại xem sự bùng phát của Trump ít như một động thái kinh tế có nội dung và nhiều hơn như một thông điệp chính trị có tính chất kích thích đến khán giả trong nước của ông. Thuế quan vẫn là một trong những công cụ ưa thích của ông để khẳng định sự cứng rắn ở nước ngoài, đặc biệt khi ông cảm thấy bị xúc phạm bởi các nhà lãnh đạo nước ngoài.

“Đây là về hình ảnh, không phải giao dịch,” một nhà kinh tế học có trụ sở tại Washington lưu ý. “Trump muốn nhắc nhở cử tri rằng ông đang bảo vệ công nhân Mỹ — ngay cả khi tác nhân là một quảng cáo truyền hình từ một chính phủ tỉnh.”

Tranh chấp cũng làm nổi bật cách mà chính trị nội bộ và ngoại giao quốc tế đã trở nên gắn bó với nhau dưới thời Trump. Những hành động biểu tượng nhỏ — như một quảng cáo hoặc một đoạn phát biểu — có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa trong quan hệ song phương.

Một Trở Ngại cho Hợp Tác Khu Vực

Cuộc cãi vã diễn ra vào một thời điểm không thuận lợi. Cả hai nhà lãnh đạo đều được mong đợi sẽ tham dự hội nghị APEC trong tuần này, nơi hợp tác thương mại và khả năng phục hồi chuỗi cung ứng là những vấn đề quan trọng trong chương trình nghị sự. Thay vào đó, sự chú ý đã chuyển sang một tập mới nữa của việc đe dọa thuế quan giữa hai đồng minh gần gũi nhất của Bắc Mỹ.

Hiện tại, Trump cho biết ông “hài lòng” với thỏa thuận thương mại hiện tại, ám chỉ rằng sẽ không có cuộc đàm phán mới nào sớm. Nhưng đằng sau tuyên bố đó là một thực tế không thể đoán trước: nếu cuộc xung đột leo thang, mối quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Canada — được định giá hơn $700 tỷ hàng năm — có thể sẽ phải đối mặt với áp lực mới ngay khi động lực thương mại toàn cầu ngày càng trở nên mong manh.

Kết luận

Một quảng cáo đơn lẻ đã khơi lại một trong những điểm nóng thương mại kéo dài nhất ở Bắc Mỹ. Việc cuộc xung đột mới nhất này có nhanh chóng lắng xuống hay phát triển thành một cuộc đối đầu thuế quan khác sẽ phụ thuộc vào cách mà cả hai nhà lãnh đạo cân bằng giữa hình ảnh trong nước và tính thực tiễn kinh tế trong những ngày tới.