Lời mở đầu

Trong bối cảnh thị trường tiền mã hóa biến động liên tục và thay đổi nhanh chóng, stablecoin đã trở thành nơi trú ẩn an toàn cho các nhà đầu tư, tổ chức, giao thức DeFi và người dùng phổ thông. Stablecoin mang lại giải pháp lưu trữ giá trị ổn định giữa những biến động mạnh của thị trường. Từ giao dịch đòn bẩy, khai thác thanh khoản cho đến chuyển tài sản giữa các blockchain, stablecoin đóng vai trò là nền tảng thiết yếu và đơn vị cơ bản cho mọi giao dịch tiền mã hóa hàng ngày.

Stablecoin là gì?

Stablecoin là loại tiền mã hóa được neo giá vào các tài sản ổn định như USD hoặc vàng, nhằm đảm bảo sự ổn định giá trị trên blockchain. Dựa vào phương thức phát hành và cấu trúc thế chấp, stablecoin được chia thành ba nhóm chính:

1. Stablecoin đảm bảo bằng tiền pháp định

Được bảo chứng bằng tài sản thực tế (ví dụ: USD), do một tổ chức tập trung quản lý.

• Ưu điểm: Độ ổn định cao, giá trị liên kết trực tiếp và minh bạch
• Rủi ro: Phụ thuộc vào uy tín của tổ chức phát hành; đối mặt với rủi ro pháp lý lớn

2. Stablecoin đảm bảo bằng tài sản mã hóa

Được bảo chứng quá mức bằng các tài sản tiền mã hóa (ví dụ: ETH), phát hành qua hợp đồng thông minh.

• Ưu điểm: Phi tập trung cao
• Rủi ro: Biến động giá tài sản thế chấp dễ dẫn đến nguy cơ bị thanh lý

3. Stablecoin thuật toán

Duy trì sự ổn định giá nhờ động lực thanh khoản và cơ chế đốt token, không dùng tài sản bảo chứng vật lý hay mã hóa.

• Ưu điểm: Phi tập trung hoàn toàn, thử nghiệm và sáng tạo
• Rủi ro: Phần lớn các dự án từng triển khai đều thất bại hoặc đã ngừng hoạt động

Các stablecoin lớn trên thế giới

1. USDT (Tether)

• Loại: Bảo chứng bằng tiền pháp định
• Tổ chức phát hành: Tether Ltd.
• Cơ chế ổn định: Neo tỷ lệ 1:1 với USD
• Điểm nổi bật: Vốn hóa thị trường lớn nhất, tính thanh khoản cao nhất
• Ứng dụng: Giao dịch trên sàn tập trung (CEX), chuyển tiền on-chain, làm tài sản thế chấp giao dịch ký quỹ

2. USDC (USD Coin)

• Loại: Bảo chứng bằng tiền pháp định
• Tổ chức phát hành: Circle và Coinbase đồng phát hành
• Cơ chế ổn định: Được bảo chứng hoàn toàn bằng trái phiếu Kho bạc Mỹ, tiền mặt và tài sản tương đương tiền
• Điểm nổi bật: Tuân thủ pháp lý nghiêm ngặt, được doanh nghiệp và tổ chức tài chính tin dùng
• Ứng dụng: Thanh toán doanh nghiệp, giao dịch DeFi, làm tài sản ổn định trong pool thanh khoản

3. DAI

• Loại: Bảo chứng bằng tài sản mã hóa
• Tổ chức phát hành: MakerDAO (giao thức phi tập trung hoàn toàn)
• Cơ chế ổn định: Phát hành qua cơ chế thế chấp vượt mức bằng ETH và các tài sản mã hóa khác
• Điểm nổi bật: Stablecoin phi tập trung đầu tiên đạt quy mô toàn cầu
• Ứng dụng: Cho vay DeFi, pool lợi nhuận, tài sản thế chấp cho giao dịch ký quỹ

Giá trị và ứng dụng của stablecoin

1. Tài chính phi tập trung (DeFi)
   Hầu hết các giao thức DeFi—gồm nền tảng cho vay, DEX và pool thanh khoản—đều sử dụng stablecoin để định giá và thanh toán, tạo các chuẩn tham chiếu chính xác, hỗ trợ quản lý rủi ro hiệu quả.
2. Chuyển tiền và thanh toán quốc tế
   So với ngân hàng truyền thống, giao dịch xuyên biên giới bằng USDT hoặc USDC có tốc độ xử lý vượt trội và phí thấp hơn nhiều. Thanh toán diễn ra tức thời, không bị giới hạn bởi giờ làm việc ngân hàng.
3. Tài sản trú ẩn an toàn trong thị trường tiền mã hóa
   Khi thị trường biến động mạnh, chuyển tài sản sang stablecoin giúp phòng ngừa rủi ro và là nơi trú ẩn an toàn cho các nhà đầu tư lớn.
4. Hạ tầng tài chính cho thị trường mới nổi
   Tại những quốc gia lạm phát cao hoặc tiền nội địa bất ổn, stablecoin là lựa chọn lưu trữ và giao dịch đáng tin cậy hàng ngày, giữ giá trị trước biến động kinh tế.

Rủi ro tiềm ẩn của stablecoin

Dù stablecoin mang lại sự ổn định và tiện lợi, người dùng cần lưu ý những rủi ro sau:

• Vấn đề kiểm toán dự trữ: Tether từng bị nghi ngờ về tính đầy đủ của dự trữ USD
• Rủi ro pháp lý: Cơ quan quản lý tại Mỹ và châu Âu ngày càng siết chặt kiểm soát stablecoin
• Mức độ phi tập trung không đồng đều: Một số stablecoin có thể bị đóng băng hoặc kiểm duyệt tài sản
• Rủi ro mất gắn giá: Đặc biệt với stablecoin thuật toán, dễ mất tỷ giá ổn định

Xu hướng phát triển stablecoin trong tương lai

Cùng với sự trưởng thành của công nghệ blockchain và sự rõ ràng về mặt pháp lý, stablecoin sẽ đi theo nhiều hướng tiến hóa mới. Tiền kỹ thuật số ngân hàng trung ương (CBDC) do các ngân hàng quốc gia phát hành sẽ tồn tại song hành cùng stablecoin truyền thống, có khả năng thay đổi vai trò trên thị trường. Đồng thời, stablecoin phi tập trung gốc DeFi—như GHO và crvUSD—được chú ý nhờ tính không cần tin cậy và khả năng tương tác linh hoạt. Các công nghệ xuyên chuỗi và Layer 2 thúc đẩy ổn định, khả năng tương tác lẫn nhau của stablecoin, nhất là khi các rollup và blockchain dạng mô-đun phát triển mạnh mẽ.

Stablecoin bảo chứng bằng tài sản thực (RWA) cũng đang phát triển mạnh mẽ. Trong tương lai, sẽ xuất hiện stablecoin đa dạng gắn với các loại tiền tệ khác hoặc hàng hóa như vàng. Stablecoin sẽ vượt qua vai trò đồng USD kỹ thuật số, trở thành nền tảng cốt lõi của hạ tầng tài chính Web3.

Để tìm hiểu thêm về Web3, vui lòng tham khảo tại: https://www.gate.com/

Tóm tắt

Dù bạn là chuyên gia blockchain dày dạn kinh nghiệm hay mới tham gia thị trường tiền mã hóa, hiểu và sử dụng stablecoin là chìa khóa quản lý tài sản trong Web3. USDT vượt trội về thanh khoản, USDC tuân thủ pháp lý nghiêm ngặt, DAI là biểu tượng của phi tập trung. Người dùng nên cân nhắc chọn loại stablecoin phù hợp với nhu cầu sử dụng và mục tiêu quản lý tài sản trên blockchain.