Đế chế vàng TEDA: Tham vọng và những vết nứt của “ngân hàng trung ương không biên giới”

Tether, đơn vị phát hành USDT—stablecoin lớn nhất toàn cầu—đang gia tăng tích lũy vàng vật chất với tốc độ chưa từng có.

Theo báo cáo quý III năm 2025 của Tether, dự trữ vàng đã tăng vọt lên 12,9 tỷ USD, so với chỉ 5,3 tỷ USD cuối năm 2024. Trong chín tháng, lượng vàng ròng của Tether tăng thêm hơn 7,6 tỷ USD. Giới phân tích thị trường ghi nhận Tether đã mua thêm hơn 1 tấn vàng mỗi tuần trong suốt năm qua, vượt xa tốc độ tích lũy vàng của phần lớn ngân hàng trung ương quốc gia.

Đồng thời, Tether bắt đầu thâu tóm cổ phần kiểm soát tại các mỏ vàng và chiêu mộ các chuyên gia giao dịch kim loại quý hàng đầu thế giới. Chiến lược này cho thấy Tether đang kiến tạo mô hình “ngân hàng trung ương không biên giới,” vận hành bằng trái phiếu kho bạc Mỹ để sinh lời và lấy vàng, Bitcoin làm tài sản cốt lõi. Dưới bề mặt đế chế thương mại tưởng như lý tưởng này, liệu tầm nhìn ấy có khả thi thực sự?

Dự trữ vàng 12,9 tỷ USD tạo ra 4 tỷ USD lợi nhuận chưa thực hiện

Kết quả tài chính của Tether năm 2025 thực sự ấn tượng. Chín tháng đầu năm, lợi nhuận ròng vượt 10 tỷ USD, đưa định giá Tether đạt 500 tỷ USD—sánh ngang OPENAI.

Dòng lợi nhuận khổng lồ này là thành quả của “phép biến hóa” Tether, chủ yếu đến từ hai nguồn:

• Lợi nhuận hoạt động: Thu nhập lãi suất ổn định từ khoảng 135 tỷ USD trái phiếu kho bạc Mỹ.
• Lợi nhuận chưa thực hiện: Khoản lợi nhuận chưa hiện thực khổng lồ từ dự trữ vàng và Bitcoin trong giai đoạn tăng trưởng năm 2025.

Tether chưa công bố chi tiết cơ cấu lợi nhuận, nhưng có thể ước tính các nguồn đóng góp chính.

Lợi nhuận từ trái phiếu kho bạc Mỹ ước đạt khoảng 4 tỷ USD mỗi năm với lợi suất 4%.

Vàng giữ vai trò chủ đạo. Đầu năm 2025, giá vàng khoảng 2.624 USD/ounce, tăng lên 3.859 USD vào ngày 30 tháng 09—tăng 47%. Dựa trên lượng vàng cuối năm 2024 của Tether là 5,3 tỷ USD, khoản “dự trữ cũ” này đã tạo ra khoảng 2,5 tỷ USD lợi nhuận chưa thực hiện. Tính cả lượng vàng mua mới trong năm 2025, lợi nhuận từ vàng tăng giá chiếm 3–4 tỷ USD/năm. Lợi nhuận chưa thực hiện từ Bitcoin ước khoảng 2 tỷ USD.

Vì thế, vàng trở thành điểm trọng yếu trong mô hình doanh thu của Tether. Tether không chỉ đầu tư vàng để sinh lời, mà còn áp dụng chiến lược tài sản quốc gia thông qua kiểm soát toàn bộ chuỗi cung ứng vàng từ khai thác đến giao dịch.

Tháng 06 năm 2025, Tether Investments công bố mua 37,8% cổ phần chiến lược tại Elemental Altus Royalties Corp.—công ty royalty vàng niêm yết trên sàn Canada—với quyền nâng tỷ lệ sở hữu lên 51,8% để kiểm soát đa số. Theo mô hình royalty này, Tether đảm bảo phần sở hữu dài hạn trong sản lượng vàng mà không phải chịu rủi ro vận hành khai thác, đảm bảo nguồn cung cho dự trữ vàng lâu dài.

Tháng 11, Tether tuyển dụng hai chuyên gia giao dịch kim loại quý hàng đầu từ HSBC. Vincent Domien, một trong những nhân sự, từng là Giám đốc toàn cầu bộ phận giao dịch kim loại tại HSBC và hiện là thành viên Hội đồng quản trị của London Bullion Market Association (LBMA).

Thêm vào đó, Tether Gold (XAUT)—sản phẩm vàng mã hóa độc lập—hiện có vốn hóa thị trường hơn 2,1 tỷ USD. Tether hợp tác cùng Antalpha (Singapore) dự kiến huy động tối thiểu 200 triệu USD cho sáng kiến Digital Asset Treasury (DAT), hướng tới tích lũy token XAUT và xây dựng “nền tảng cho vay đảm bảo vàng cấp tổ chức”.

Vòng lặp “Trái phiếu kho bạc—Vàng”: Định hình ngân hàng trung ương không biên giới

Nhờ chiến lược này, Tether đã xây dựng một mô hình kinh doanh cực kỳ vững mạnh:

Thu hút vốn USD: Phát hành USDT giúp Tether thu hút gần 180 tỷ USD vốn toàn cầu.

Đầu tư vào trái phiếu kho bạc: Phần lớn nguồn vốn được đầu tư vào trái phiếu kho bạc Mỹ có tính thanh khoản cao, độ an toàn lớn.

Thu nhập lãi suất: Trong môi trường lãi suất cao của Fed, Tether thu về hàng tỷ USD tiền lãi “không rủi ro” mỗi năm.

Mua vàng: Lợi nhuận được tái đầu tư một phần vào vàng và tài sản ngành vàng, bảo vệ trước rủi ro giảm giá trị trái phiếu hoặc lãi suất hạ.

Thế chấp vượt mức: Tích trữ vàng và Bitcoin giúp Tether gia tăng tỷ lệ dự trữ, củng cố an toàn thị trường stablecoin và nâng cao thương hiệu, mở đường cho phát hành thêm stablecoin.

Với chiến lược tổng thể đó, Tether không còn là công ty crypto thông thường. Tether đã chuyển mình thành “ngân hàng trong bóng tối,” trở thành ngân hàng trung ương phi chủ quyền, nắm giữ nhiều trái phiếu kho bạc và vàng hơn nhiều quốc gia.

Chu kỳ này biến Tether thành một trong những doanh nghiệp sinh lợi hiệu quả nhất thế giới. Công ty đang mở rộng sang AI, giáo dục, năng lượng, nông nghiệp và nhiều lĩnh vực khác, mở rộng dấu ấn kinh doanh. Quan trọng nhất, khi thị trường stablecoin tăng trưởng mạnh, “quyền phát hành tiền” của Tether sẽ tạo ảnh hưởng lớn lên nhiều ngành và khu vực.

Ba vết nứt trong đế chế hoàn hảo

Tuy nhiên, dưới lớp vỏ hoàn hảo, các chu kỳ mới đang xuất hiện. “Logic hoàn hảo” của Tether đang đối mặt với ba thách thức lớn: siết quy định, biến động thị trường và cạnh tranh mới nổi. Chỉ một trong ba yếu tố này cũng đủ đe dọa tham vọng “ngân hàng trung ương không biên giới”.

Thách thức thứ nhất: Rào cản pháp lý

Dự trữ vàng đem lại lợi nhuận lớn cho Tether, nhưng cũng là rủi ro tuân thủ nghiêm trọng nhất. Tháng 07 năm 2025, Mỹ ban hành Đạo luật GENIUS, yêu cầu các đơn vị phát hành stablecoin hoạt động tại Mỹ phải đảm bảo dự trữ 100% bằng “tài sản thanh khoản chất lượng cao”: tiền mặt USD hoặc trái phiếu kho bạc ngắn hạn.

Quy định này phơi bày điểm yếu của Tether. Theo báo cáo quý III, Tether nắm giữ 181,2 tỷ USD tổng dự trữ đối ứng với 174,4 tỷ USDT phát hành. Trong đó, 12,9 tỷ USD vàng, 9,9 tỷ USD Bitcoin cùng các khoản đầu tư và cho vay khác được coi là “tài sản không tuân thủ” theo tiêu chuẩn Đạo luật GENIUS.

Phân tích của J.P. Morgan năm 2025 nhận định Tether có thể buộc phải bán toàn bộ “tài sản không tuân thủ”—bao gồm Bitcoin và kim loại quý—nếu muốn hoạt động hợp pháp tại Mỹ.

Kịch bản này đã xuất hiện tại châu Âu. Do không tuân thủ quy định EU MiCA, gần như toàn bộ sàn lớn—bao gồm Coinbase và Crypto.com—đã hủy niêm yết USDT tại Khu vực Kinh tế châu Âu (EEA) từ cuối năm 2024 đến tháng 03 năm 2025.

Khi Đạo luật GENIUS được áp dụng mạnh mẽ trong 18 tháng tới, toàn bộ sàn giao dịch chịu quản lý Mỹ (như Coinbase và Kraken) sẽ có khả năng làm theo. Dù Tether khẳng định không phục vụ khách hàng Mỹ, một lệnh cấm phối hợp tại các sàn Mỹ sẽ giáng mạnh vào thanh khoản toàn cầu, thực tế buộc phải rút khỏi thị trường được quản lý lớn nhất.

Hành động của Tether cho thấy mức độ nghiêm trọng của rủi ro này. Tháng 09 năm 2025, Tether ra mắt Tether America và bổ nhiệm Bo Hines—cựu cố vấn Nhà Trắng—làm CEO (xem: Ngôi sao Crypto 29 tuổi Bo Hines: Từ chuyên viên Nhà Trắng đến CEO stablecoin Mỹ của Tether). Tether dự kiến ra mắt stablecoin tuân thủ hoàn toàn mới mang tên USAT vào tháng 12, bảo đảm hoàn toàn bằng trái phiếu kho bạc, dành riêng cho thị trường Mỹ. Động thái này tạo “tường lửa,” hy sinh tương lai USDT tại Mỹ để bảo vệ chiến lược dự trữ vàng và Bitcoin toàn cầu. Tuy nhiên, USAT chỉ là phương án phòng thủ chiến lược, chưa phải chuyển hướng dài hạn.

Thách thức thứ hai: Rủi ro thị trường giá xuống

Như đã phân tích, lợi nhuận của Tether đến từ hai nguồn chính: trái phiếu kho bạc và—đặc biệt—vàng cùng Bitcoin tăng giá. Kết quả nổi bật năm 2025 nhờ giá vàng, Bitcoin tăng mạnh.

Tuy nhiên, mô hình này tiềm ẩn rủi ro lớn. Nếu thị trường đảo chiều năm 2026, tốc độ tăng trưởng lợi nhuận của Tether có thể chậm lại hoặc chuyển sang âm.

Các tổ chức tài chính lớn dự báo Fed sẽ bắt đầu hạ lãi suất năm 2026. Một lần giảm 25 điểm cơ bản có thể khiến Tether mất 32,5 triệu USD thu nhập mỗi năm.

Trong khi đó, vàng và Bitcoin vừa trải qua chu kỳ tăng mạnh năm 2025, tiếp tục được kỳ vọng tích cực năm 2026 nhờ dự báo lãi suất giảm. Nhưng thị trường luôn khó đoán. Nếu vàng và Bitcoin bước vào chu kỳ giá xuống (không nhất thiết đồng thời—đây là lõi chiến lược phòng hộ của Tether), lợi nhuận từ hai tài sản này có thể giảm mạnh, xóa sạch thành quả trong chu kỳ mới.

Thêm nữa, nếu thị trường crypto chuyển sang giá xuống, tăng trưởng phát hành stablecoin có thể chững lại hoặc giảm, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của Tether.

Thách thức thứ ba: Cạnh tranh mới nổi

Quy định siết chặt đang tái cấu trúc thị trường stablecoin. Đạo luật GENIUS của Mỹ và quy định MiCA của EU tạo động lực cho các stablecoin tuân thủ.

Người hưởng lợi lớn nhất là USDC của Circle. Là đơn vị dẫn đầu tuân thủ, USDC được giới quản lý ưu ái. Báo cáo quý III năm 2025 của Circle ghi nhận USDC lưu hành đạt 73,7 tỷ USD, tăng 108% so với cùng kỳ năm ngoái.

So với đó, Tether vẫn dẫn đầu thị trường nhưng đang mất đà. Số liệu tháng 09 năm 2025 cho thấy nguồn cung USDT ở mức 172 tỷ USD, tăng trưởng chậm hơn USDC. Theo Báo cáo Phát triển Ngành Stablecoin Toàn cầu 2025 của PANews, nếu xu hướng hiện tại tiếp tục, USDC có thể vượt qua USDT vào năm 2030. Nhìn chung, chiến lược vàng của Tether vừa là “hào phòng thủ” cạnh tranh, vừa là điểm yếu tiềm ẩn. Khách quan mà nói, mô hình phòng hộ rủi ro của họ vẫn là thiết kế ấn tượng nhất ngành crypto. Các chuyên gia như J.P. Morgan và Goldman Sachs cho rằng chu kỳ hạ lãi suất của Fed năm 2026 có thể tiếp tục thúc đẩy vàng, Bitcoin lên đỉnh mới, không phải vào thị trường giá xuống. Nếu kịch bản này xảy ra, chiến lược vàng sẽ đưa Tether lên tầm cao mới.

Thông báo:

1. Bài viết này đăng lại từ [PANews], bản quyền thuộc về tác giả gốc [Frank, PANews]. Nếu có phản hồi về việc đăng lại, vui lòng liên hệ đội ngũ Gate Learn; chúng tôi sẽ xử lý nhanh chóng theo quy trình đã ban hành.
2. Miễn trách nhiệm: Quan điểm và nhận xét trong bài viết thuộc về tác giả, không phải lời khuyên đầu tư.
3. Các phiên bản ngôn ngữ khác của bài viết này do đội ngũ Gate Learn dịch. Trừ khi Gate được nêu rõ, vui lòng không sao chép, phát hành hoặc sao chép trái phép bài dịch.