Tối qua mở bảng giao dịch, các đồng coin chủ lưu đồng loạt lao dốc, Bitcoin trực tiếp xuyên thủng mốc hỗ trợ 65.000 USD. Tâm lý hoảng loạn lan nhanh trong cộng đồng—có người nghi ngờ dòng tiền lớn tháo chạy, có người lo sợ các tin xấu tiềm ẩn chưa lộ diện, càng nhiều người khác lại phân vân có nên cắt lỗ rời khỏi thị trường.

Nhưng nếu bạn thực sự đã ở lại thị trường này vài năm, bạn sẽ hiểu: đợt giảm giá lần này không có nhiều thuyết âm mưu đến thế, nói trắng ra chỉ là hai luồng lực cùng lúc rút cạn thanh khoản khỏi thị trường. Hoảng loạn ngắn hạn là điều bình thường, nhưng hiểu rõ logic đằng sau, bạn sẽ biết nên đối phó ra sao.

**Máy bơm hút số 1: Hoạt động tài trợ khẩn cấp của Bộ Tài chính Mỹ**

Gần đây, tài khoản TGA của Bộ Tài chính Mỹ (có thể hiểu như "tài khoản séc" của chính phủ Liên bang) sắp cạn, để tránh đứt gãy dòng tiền, Bộ Tài chính đã khẩn cấp phát hành 163 tỷ USD trái phiếu kho bạc. Con số này có ý nghĩa gì?

Các nhà đầu tư tổ chức, quỹ đầu tư, thậm chí một phần nhà đầu tư cá nhân trên thị trường buộc phải rút tiền mặt thật để mua số trái phiếu này. Chỉ sau một đêm, hơn 170 tỷ USD thanh khoản bị khóa chặt vào các sản phẩm thu nhập cố định, không thể chảy sang tài sản rủi ro.

Trong khi đó, tiền mã hóa về bản chất là đại diện điển hình cho tài sản rủi ro cao. Khi dòng tiền trên thị trường bỗng dưng bị hút đi một lượng lớn, giá coin giảm gần như là điều tất yếu. Giống như một bể nước, vòi nước vào bị khóa lại, còn vòi nước ra vẫn mở, mực nước sao mà không tụt?

**Máy bơm hút số 2: Phát biểu "diều hâu" của Fed**

Khi thị trường còn chưa kịp hồi phục, quan chức Fed là Goolsbee lại giáng thêm một đòn. Ông này phát biểu vào rạng sáng, khẳng định lạm phát hiện tại vẫn còn cách khá xa mục tiêu của Fed, khả năng hạ lãi suất trong tháng 12 là rất thấp.

Câu nói này trực tiếp dập tắt hy vọng nới lỏng của thị trường. Nên nhớ, thị trường crypto phần lớn được dẫn dắt bởi thanh khoản, kỳ vọng hạ lãi suất giảm = chi phí vốn tăng = tài sản rủi ro chịu áp lực. Những yếu tố bất lợi về vĩ mô như vậy thường tác động tới tâm lý còn mạnh hơn cả các yếu tố kỹ thuật.

Vì vậy, bạn thấy đấy, đợt giảm giá này hoàn toàn không có thế lực thần bí nào thao túng, chỉ đơn giản là hai yếu tố cộng hưởng: Bộ Tài chính phát hành trái phiếu quy mô lớn hút cạn thanh khoản + Fed dập tắt kỳ vọng hạ lãi suất. Thị trường chỉ đơn giản phản ứng trực tiếp trước thực tế siết thanh khoản mà thôi.

Biến động ngắn hạn là điều không tránh khỏi, nhưng nếu yếu tố nền tảng không thay đổi, những đợt giảm giá do thanh khoản bị rút như thế này, ngược lại có thể là cơ hội tái cơ cấu vị thế. Quan trọng là đừng để cảm xúc chi phối, hãy nhìn thẳng vào những động lực thật sự của thị trường.