Ray Dalio của Bridgewater: Đài Loan là vấn đề mang tính cấu trúc dài hạn, trong ngắn hạn sẽ không trở thành điểm bùng phát xung đột Mỹ-Trung

Nhà sáng lập quỹ Bridgewater, Ray Dalio, gần đây đã được mời đến Diễn đàn tranh luận Oxford tại Anh để diễn thuyết và đối thoại, với chủ đề tập trung vào sự thay đổi trật tự toàn cầu, chu kỳ nợ, thăng trầm của các cường quốc và tác động của công nghệ. Khi bàn về quan hệ Mỹ-Trung, người dẫn chương trình đã đưa vấn đề đến một trong những điểm được bên ngoài lo ngại nhất: Đài Loan. Trong câu trả lời, Dalio không đưa ra bình luận cảm tính mà quay lại góc nhìn nghiên cứu dài hạn của mình về chu kỳ lịch sử và văn hóa chính trị Trung Quốc, giải thích vị trí của vấn đề Đài Loan trong tâm trí Trung Quốc, đồng thời đánh giá liệu hiện tại Đài Loan có trở thành điểm bùng phát xung đột quân sự Mỹ-Trung hay không.

Bối cảnh gắn bó với Trung Quốc, muốn hiểu Đài Loan trước hết phải hiểu Trung Quốc

Dalio hồi tưởng lại trải nghiệm lần đầu đến Trung Quốc vào giữa thập niên 1980, từ sự tò mò ban đầu đến quá trình dần hiểu cách nhìn nhận thế giới của Trung Quốc thông qua giao lưu với các nhà lãnh đạo và học giả lịch sử địa phương. Ông nhấn mạnh rằng, để hiểu cách Trung Quốc ngày nay nhìn nhận Đài Loan, phải nhận thức được văn hóa chính trị và bối cảnh lịch sử của họ.

Quốc gia là đại gia đình từ trên xuống, vấn đề Đài Loan đã tồn tại trong tâm trí Trung Quốc từ lâu

Ông truyền đạt lại quan điểm của các lãnh đạo và học giả Trung Quốc, chỉ ra rằng “quốc gia” trong khái niệm truyền thống vừa mang nghĩa “quốc” vừa là “gia”, đại diện cho việc quốc gia được coi là một đại gia đình, duy trì trật tự và hòa hợp theo chiều từ trên xuống.

Ngược lại, phương Tây nhấn mạnh cá nhân và sức mạnh từ dưới lên, khiến hai bên có cách suy nghĩ rất khác biệt về chủ quyền, trật tự và quyền lực. Sau khi nói về quan điểm lịch sử và quản trị của Trung Quốc, Dalio mới chuyển chủ đề sang Đài Loan. Ông cho rằng, Đài Loan đã tồn tại rất lâu trong câu chuyện tổng thể của Trung Quốc, không phải là vấn đề chính trị mới nổi trong những năm gần đây mà đã ăn sâu vào lịch sử và nhận thức quốc gia của họ.

Lập trường “một Trung Quốc” rõ ràng, không thay đổi kể từ sau chiến tranh

Khi bàn đến việc “liệu Mỹ-Trung có khai chiến vì Đài Loan”, Dalio trực tiếp cho biết, trong tâm trí chính phủ Trung Quốc không có nghi ngờ gì rằng “Đài Loan là một phần của Trung Quốc”. Ông nói rằng, kể từ sau Thế chiến II, Trung Quốc nhiều lần nhấn mạnh cùng một lập trường, bao gồm việc Đài Loan thuộc về Trung Quốc và kiên trì chính sách “một Trung Quốc”; những điều này trong nội bộ Trung Quốc được coi là hiển nhiên và không thể phủ nhận.

Xác suất xung đột ngắn hạn thấp, Đài Loan là vấn đề tiến triển dài hạn

Dalio tiếp tục cho biết, ông coi Đài Loan là một vấn đề “sẽ tiến triển theo thời gian” chứ không phải là ngòi nổ dẫn đến xung đột toàn diện trước mắt.

Ông nhấn mạnh, theo tình hình hiện tại, vào thời điểm này, ông không cho rằng Đài Loan sẽ trở thành trọng tâm thực sự dẫn đến xung đột quân sự Mỹ-Trung. Đây là nhận định của Dalio dựa trên quan sát về chu kỳ lịch sử và bối cảnh thực tế, chứ không phải dự đoán cảm tính.

Chiến trường chuyển sang công nghệ và tài chính, Đài Loan ở vị trí nhạy cảm nhưng không phải điểm bùng phát ngay

Dalio chỉ ra, quan hệ Mỹ-Trung đã bước vào giai đoạn cạnh tranh đa dạng, bao gồm thương mại, công nghệ và tài chính – những chiến trường phi truyền thống, còn Đài Loan nằm trong cấu trúc cạnh tranh địa chính trị lớn hơn này.

Ông cho rằng, hai siêu cường Mỹ-Trung đang hướng đến sự tự chủ cao hơn để giảm phụ thuộc và tránh bị kiềm chế. Trong môi trường đó, Đài Loan vẫn là vị trí được quan tâm cao, nhưng không được ông xem là điểm bùng phát xung đột chắc chắn trong ngắn hạn, mà là vấn đề dài hạn đan xen giữa lịch sử và cạnh tranh hiện đại.

Bài viết này Bridgewater Ray Dalio: Đài Loan là vấn đề cấu trúc dài hạn, ngắn hạn không trở thành điểm kích hoạt xung đột Mỹ-Trung xuất hiện đầu tiên trên Chain News ABMedia.